Szkoła psów.

W pogodny dzień wyruszam chętnie nad Wisłę, by popatrzeć na zajęcia w szkole psów. Obejmuje ona niewielki obszar pustaci za watem wiślanym. Panuje tu mity ruch i gwar. Ludzie i zwierzęta wykonują różne celowe ruchy, które początkowo wydają się niezrozumiałe, ale takimi nie są. Niektórzy kwestionują sens takiej szkoły, uważają ją za jakiś luksus czy fanaberię. Niesłusznie. Szkolenie psów potrzebne jest nie tylko właścicielom, którzy chcą „ułożyć" swe czworonogi, przysposobić je do zadań obrończych; także osoby postronne odnoszą stąd niejakie korzyści, gdyż nie ma rzeczy gorszej niż zetknąć się z olbrzymim brytanem, który działa na ślepo, rzuca się na dzieci i dorosłych i potem trzeba dawać ogłoszenie do gazety, że grożą nam „bolesne zastrzyki" przeciw wściekliźnie. Wśród psów uczęszczających do szkoły można wyróżnić dwie wyraźne grupy. Pierwszą stanowią „psy zmotoryzowane "przybywające samochodami. Nie zawsze są one dobrane właściwie do pojazdów. Na przykład w ogromnym Mercedesie lub BMW siedzi miniaturowy jamnik, który z trudnością wygląda przez szybę (z pomocą osoby trzymającej go na kolanach), a znowu w małym fiacie rozpiera się owczarek alzacki, czarny jak smoła i zębaty, który zostawia swojemu właścicielowi niewiele miejsca do kierowania pojazdem. Trudno określić, czy psy zmotoryzowane mają świadomość luksusu, w jakim podróżują, to jest chyba cecha wyróżniająca inteligentny i myślący gatunek ludzki. Czasem inteligencja ta jest przytępiona trochę bogactwem, instynkt posiadania i prestiżu sprawia, iż właściciele nie są zbyt mili dla otoczenie, ale to w końcu nie jest reguła. Można powiedzieć z pewnością, iż psy nie reagują na rodzaj i markę samochodu, odczuwają jednak pewną przyjemność i wygodę; pojazd stanowi dla nich przedłużenie domu i pilnują go chętnie, jak oka w głowie. Następnie w pyle wiejskiej drogi pojawiają się psy, które przyjechały autobusem. Autobus linii 108 przed pierwszą lekcją jest prawie w całości wypełniony zwierzętami; postronni podróżni starają się nie nastąpić im na łapy, nie zbliżać się zanadto do pysków ujętych prawidłowo w kagańce. Między czworonogami dochodzi do przelotnych starć i konfliktów, które starają się likwidować w zarodku zatroskani i poważni właściciele. Ogólnie biorąc, autobus, zwłaszcza zatłoczony tak jednostronnie, nie jest najwygodniejszym miejscem dla psów (podobnie jak dla ludzi) i z wielką radością opuszczają one ten ograniczony teren przepełniony dziwnymi i podniecającymi zapachami. Nie sądzę jednak, by psy, które przyjechały autobusem (a potem biegły ową wiejską drogą) miały jakiś kompleks na tle nieposiadania samochodu (przez ich właścicieli). To jest jednak specjalność ludzka. Poszczekując, godnie zbliżają się do swych kolegów (i koleżanek) z BMW, Mercedesów i małych fiatów. Ostatecznie w szkole nauczyciele nie czynią między nimi różnicy, uczniowie są na równych prawach. Przed rozpoczęciem lekcji widać już wyraźnie, iż niektórzy uczniowie są gorliwi i pilni, inni znowu ociągają się, zmykają na boki, nieufnie przyglądają się instruktorom. Wreszcie „rozlega się pierwszy dzwonek", szyki zostają ustalone, psy podzielone na klasy. Wśród właścicieli bardzo dużo kobiet i znowu bywa tak, że kruche i słabe niewiasty borykają się z potężnymi sznaucerami, dalmatyńczykami czy dobermanami, silne zaś i mocno zbudowane ciągną na smyczy małe pudelki, jamniki i inne miniatury. Zresztą ten drobiazg jest bardziej hałaśliwy i niesforny, psy dużych rozmiarów są jakby skrępowane swą wagą i siłą, nieraz widzi się ogara umykającego przed swoim karłowatym i krzywonogim kolegą, który ujadaniem nadrabia brak okazałości cielesnej. Większość uczniów okazuje na początku znaczne zainteresowanie lekcją; dotyczy to zwłaszcza pierwszaków, które nie zaznały monotonii ćwiczeń. Niestety, szkoła nie daje samych przyjemności - pamiętamy o tym z dzieciństwa; chodzenie w kółko, przy nodze jest jakimś ograniczeniem ruchowym, które daje się we znaki. Nadrzeczne chaszcze wydają się bardziej pociągające niż wyznaczone szkolne boisko. Ćwiczenia trudniejsze mobilizują prawdziwą uwagę, lecz muszą wydawać się bezsensowne; dlaczego - myśli zapewne ten i ów owczarek - ni stąd, ni zowąd warować w wyznaczonym miejscu po to, by na określony znak ruszyć cwałem w stronę obcego osobnika, który wypowiada słowa pochwały lub nagany... Zresztą, co myślą psy, jest supozycją dowolną, można tylko domyślać się po ich reakcjach. Niektóre nużą się szybko i samowolnie wyłączają z szyku. Oto ostry doberman o charakterystycznym, smukłym pysku wychodzi z kręgu i patrząc pogardliwie na kolegów kładzie się na boku. I znowu mam wrażenie, że przemawia milcząco do reszty: - Ach, wy kujony, chcecie się podlizywać nauczycielom i państwu, proszę bardzo, róbcie to; ja wolę poleżeć i łapać muchy... Stremowana właścicielka podbiega do psa, głaszcząc go pieszczotliwie, prosi, by nie robił skandalu: Popatrz Betty, jak pieski ładnie chodzą, jak po sznurku, nie możesz tu leżeć i kompromitować mnie; a może chcesz trochę wody, kawałek sera lub kość (z wołowiny kartkowej)... Betty nie daje się ułagodzić, wypija wodę, wyżera ser, ma w nosie szkołę. Niestety, nie można jej powiedzieć, że będzie głąbem, nie zdobędzie wykształcenia, pójdzie do szewca, do terminu, jak dawniej mówiło się dzieciom, ale już się nie mówi, bo szewc to wielki pan... Wreszcie szkoła się kończy, psy wskakują z ulgą do samochodów, inne wloką się do autobusu niezbyt przekonane o pożytku wyższego wykształcenia. Nie one jedne, zresztą.